Η επαναμόλυνση από τον κορονοϊό δεν ισοδυναμεί με... επανανόσηση

Σπύρος Μανουσέλης

Ενας άνθρωπος που έχει ήδη μολυνθεί και αναρρώσει από τη νόσο Covid-19 μπορεί μετά από μερικούς μήνες να ξαναμολυνθεί από τον κορονοϊό SARS-CoV-2; Πρόκειται, όπως θα δούμε, για ένα αποφασιστικό ερώτημα που σχετίζεται αφενός με την αποτελεσματικότητα του ανθρώπινου ανοσοποιητικού συστήματος απέναντι στον νέο κορονοϊό και αφετέρου με τη διάρκεια δράσης και την αποτελεσματικότητα των μελλοντικών εμβολίων απέναντι στα νέα στελέχη του κορονοϊού.

Μόλις πριν από μερικές μέρες δημοσιεύτηκαν τα δεδομένα μιας πολύ πρόσφατης κινεζικής έρευνας που, απ’ ό,τι φαίνεται, ενισχύουν τις υποψίες κάποιων ειδικών ανοσολόγων σχετικά με τους περιορισμούς των μελλοντικών εμβολίων για την αντιμετώπιση της πανδημίας του νέου κορονοϊού.

Πράγματι μια ομάδα ερευνητών στο Πανεπιστήμιο του Χονγκ Κονγκ επιβεβαίωσε με τρόπο επιστημονικά αναμφισβήτητο το σχετικά σπάνιο αλλά κάθε άλλο παρά ανέφικτο φαινόμενο της «επαναμόλυνσης» του ίδιου ατόμου για δεύτερη φορά. Μάλιστα η συγκεκριμένη κινεζική έρευνα θεωρείται ήδη διεθνώς ως η πρώτη σαφής διαπίστωση αλλά και η πληρέστερη τεκμηρίωση αυτού του πολύ ανησυχητικού φαινομένου.

Οι Κινέζοι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ένας 33χρονος Κινέζος, δηλαδή ένα άτομο σχετικά νεαρής ηλικίας, που πριν από 4,5 μήνες είχε νοσήσει και θεραπευτεί από τη νόσο Covid-19 μπορούσε κάλλιστα να μολυνθεί ξανά από τον κορονοϊό. Πράγματι, μόλις τεσσερισήμισι μήνες μετά το πρώτο διαγνωσμένο επεισόδιο μόλυνσης και νόσου από τον κορονοϊό, αυτό το φαινομενικά υγιές και ανοσολογικά θωρακισμένο άτομο, επιστρέφοντας από ένα ταξίδι του στην Ισπανία, είχε διαγνωστεί με μια δεύτερη μόλυνση από τον SARS-CoV-2!

Ανάλογα επεισόδια «επαναμόλυνσης» είχαν διαπιστωθεί συχνά σε όλο τον κόσμο κατά τους τελευταίους μήνες, όμως, μέχρι τώρα κανένα δεν είχε τεκμηριωθεί με τρόπο αναμφισβήτητο όπως η συγκεκριμένη περίπτωση στο Χονγκ Κονγκ. Πάντως μερικές μέρες μετά την κινεζική ανακοίνωση καταγράφτηκαν ακόμα δύο περιπτώσεις επαναμόλυνσης από τον κορονοϊό: ενός υπερήλικα στη νότια Ολλανδία, που η επαναμόλυνσή του διαγνώστηκε από επιστήμονες στο Πανεπιστημιακό Κέντρο Ερασμος στο Ρότερνταμ, και η επαναμόλυνση ενός πενηντάρη Βέλγου, η οποία εντοπίστηκε στο Πανεπιστήμιο της Λουβέν. Δύο επαρκώς επιβεβαιωμένες «ευρωπαϊκές» περιπτώσεις επαναμόλυνσης, που ενισχύουν σαφώς τη σημασία της ανακάλυψης για τον 33χρονο στο Χονγκ Κονγκ.

Καταφεύγοντας μάλιστα στη βιοχημική και γενετική ανάλυση των κορονοϊών, αρχικά οι Κινέζοι και κατόπιν οι Ευρωπαίοι ερευνητές ανακάλυψαν ότι και στις τρεις περιπτώσεις ήταν διαφορετικά μεταξύ τους στελέχη του νέου κορονοϊού που εμπλέκονται στην αρχική μόλυνση και τη μετέπειτα επαναμόλυνση αυτών των ανθρώπων.
 

Η βιοϊατρική σημασία της «επαναμόλυνσης»

Πράγματι, όπως εξηγούν οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Χονγκ Κονγκ σε εκτενές άρθρο τους που μόλις δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Clinical Infectious Diseases», καταφεύγοντας στη γενετική ανάλυση της αλληλουχίας των γονιδίων του κορονοϊού διαπίστωσαν ότι το στέλεχος του κορονοϊού SARS-CoV-2 που ευθύνεται για την επαναμόλυνση ήταν διαφορετικό -κατά 24 νουκλεοτίδια- από το πρώτο στέλεχος του κορονοϊού SARS-CoV-2 που είχε μολύνει αρχικά τον Κινέζο ασθενή, προκαλώντας του μια ήπια νόσο Covid-19 από την οποία και είχε αναρρώσει πλήρως.

Η επαναμόλυνσή του λίγους μήνες μετά από ένα δεύτερο και ελαφρώς διαφορετικό στέλεχος του κορονοϊού δεν του προκάλεσε ωστόσο κάποια ορατά συμπτώματα και συνεπώς διαγνώστηκε ως ασυμπτωματικός φορέας. Γεγονός που μάλλον διαψεύδει την ελπίδα ορισμένων ερευνητών ότι όσοι ασθενείς έχουν μολυνθεί και αναρρώσει από τη νόσο Covid-19 διαθέτουν -αυτομάτως και εφ’ όρου ζωής- ανοσία.

Τι ακριβώς σημαίνει αυτό το γεγονός και πώς η είσοδος ή\και η επανείσοδος του νέου κορονοϊού επηρεάζει τη δυναμική των ανοσολογικών μας αντιδράσεων; Από τις μέχρι σήμερα έρευνες προκύπτει ότι η επαναμόλυνση από τον κορονοϊό είναι ένα σχετικά σπάνιο φαινόμενο, που όποτε εμφανίζεται προκαλεί μια πολύ ήπια εκδοχή της νόσου. Οπως πολύ συχνά συμβαίνει με τη νέα πανδημία, μπορεί κανείς και σε αυτήν την ανακάλυψη να βλέπει το ποτήρι μισοάδειο ή μισογεμάτο. Αναλύοντας πιο προσεκτικά τα νέα δεδομένα διαπιστώνει κανείς αμέσως ότι, μολονότι έχουν επαναμολυνθεί, οι ασθενείς κατά κανόνα δεν νοσούν για δεύτερη φορά. Συνεπώς θα ήταν σοβαρό σφάλμα να θεωρούμε ότι η επαναμόλυνση ισοδυναμεί αυτομάτως με επανανόσηση.

Παρ’ όλα αυτά, η διεθνής επιστημονική κοινότητα προβληματίζεται και ανησυχεί για τις ενδεχόμενες αρνητικές συνέπειες του φαινομένου της «επαναμόλυνσης» στην αποτελεσματικότητα και στην ανοσολογική επάρκεια των νέων εμβολίων που ετοιμάζονται και τα οποία, ενώ αναμένεται να κυκλοφορήσουν στις αρχές του νέου έτους, σχεδιάστηκαν χωρίς να λαμβάνουν υπ’ όψιν τη δυνατότητα επαναμόλυνσης από ένα διαφορετικό στέλεχος του ίδιου κορονοϊού.

https://www.efsyn.gr/epistimi/epistimonika-nea/257709_i-epanamolynsi-apo-ton-koronoio-den-isodynamei-me-epananosisi