Δημήτρης Νανόπουλος: «Ζούμε το τέλος του ανθρώπου και τη γέννηση ενός νέου τύπου ύπαρξης»

Ο διακεκριμένος ακαδημαϊκός και θεωρητικός φυσικός μιλά για την προέλευση της συνείδησης, τoν εγκέφαλο ως κβαντική μηχανή και το μέλλον του ανθρώπου ως υβριδίου τεχνολογίας και βιολογίας.

ΘΑ ΓΙΝΕΙ Η ΑΘΑΝΑΣΙΑ το επόμενο μεγάλο επιστημονικό στοίχημα; Γιατί βαδίζουμε ήδη προς την κατάκτηση της μακροζωίας; Τι είναι η συνείδηση; Θα υπάρχει, άραγε, στο μέλλον μια «νέα φυσική» που θα αλλάξει τα δεδομένα; Είναι η ανθρώπινη ύπαρξη απλώς ένα βιολογικό φαινόμενο ή μια κβαντική αφήγηση που ξετυλίγεται στο σύμπαν;

 

Ο Δημήτρης Νανόπουλος δεν είναι απλώς ένας από τους κορυφαίους θεωρητικούς φυσικούς παγκοσμίως αλλά και ένας επιστήμονας που δεν διστάζει να θίξει τα μεγάλα ερωτήματα: πώς ο νους μπορεί να λειτουργεί με κβαντική λογική, τι σημαίνει πραγματικά η επίγνωση, πού τελειώνει ο άνθρωπος και πού αρχίζει ο μετα-άνθρωπος. Στη συνέντευξη που ακολουθεί συζητάμε με αφορμή την πιο πρόσφατη δημοσίευσή του, όπου εξηγεί γιατί ο εγκέφαλος είναι κάτι πολύ περισσότερο από μια απλή βιολογική μηχανή. 

— Κύριε Νανόπουλε, πώς γεννήθηκε η σκέψη;  
Σήμερα γνωρίζουμε ότι οι σκέψεις προέρχονται από μια σύνθετη αλληλεπίδραση των νευρώνων, δηλαδή των κυττάρων του εγκεφάλου όπου ηλεκτρικά και χημικά σήματα συνεχώς πυροδοτούν, επεξεργάζονται και μεταβιβάζουν πληροφορίες. Αυτές οι νευρωνικές διαδικασίες, οι οποίες επηρεάζονται από εσωτερικά και εξωτερικά ερεθίσματα, δημιουργούν τη φυσική βάση για τις σκέψεις μας, τις ιδέες μας, τα αισθήματά μας, τη μνήμη μας και τις πράξεις μας. Θα μπορούσαμε να παρομοιάσουμε τη σκέψη με ένα λογισμικό που "τρέχει" πάνω στο νευροβιολογικό υλικό. Αποτελεί την εξελικτική λύση στο πρόβλημα της προσαρμογής σε πολύπλοκα, μεταβαλλόμενα περιβάλλοντα. Πρόκειται για μια συνδυαστική ικανότητα επεξεργασίας ερεθισμάτων, εμπειρίας και πρόβλεψης που εξελίχθηκε από στοιχειώδεις απαντήσεις των νεύρων σε ανώτερες μορφές συνείδησης. 

Ο μετα-άνθρωπος, ένα υβρίδιο βιοτεχνολογίας, φαίνεται πως ήδη βαδίζει προς την κατάκτηση της μακροζωίας. Μιλάμε για ένα σταδιακό άλμα: πρώτα περισσότερα χρόνια ζωής, έπειτα ακόμη περισσότερα και, τελικά, η τάση προς την αθανασία που γίνεται όλο και πιο ορατή.

— Αν δεχτούμε ότι ο εγκέφαλος είναι μια μορφή κβαντικής μηχανής, τι θα σήμαινε αυτό για την τεχνητή νοημοσύνη; Θα μπορούσαμε ποτέ να φτιάξουμε μηχανές με πραγματική συνείδηση;
Αν υποθέσουμε ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι πράγματι μια κβαντική μηχανή, ότι δηλαδή η συνείδηση, η σκέψη ή η αντίληψη προϋποθέτουν φαινόμενα όπως η υπέρθεση, η διεμπλοκή και η κβαντική κατάρρευση, αυτό θα είχε βαθιές και ριζικές συνέπειες για την τεχνητή νοημοσύνη, τη φιλοσοφία του νου και το μέλλον της υπολογιστικής. 

Η ιδέα ότι ο εγκέφαλος λειτουργεί, τουλάχιστον εν μέρει, ως ένα είδος κβαντικού υπολογιστή μοιάζει με τον καιρό ολοένα λιγότερο παράτολμη. Στην περίπτωση των μικροσωληνίσκων μού είναι δύσκολο να πιστέψω ότι, ύστερα από δισεκατομμύρια χρόνια εξέλιξης, φτάνουμε, έστω προσωρινά, αφού η εξέλιξη συνεχίζεται, στον Homo sapiens, όπου ένα βασικό συστατικό των νευρώνων, τα MTs, αποτελείται από τουμπουλίνες που εναλλάσσονται μεταξύ των μορφών α και β. Αυτή η δυαδική συμπεριφορά, ουσιαστικά ένα κβαντικό σύστημα δύο καταστάσεων, δύσκολα μπορεί να θεωρηθεί απλώς ένα καπρίτσιο της φύσης που θέλει να μας «μπερδέψει». Θυμηθείτε και τη ρήση του θείου Άλμπερτ: «Η φύση είναι λεπτοφυής, αλλά όχι κακόβουλη». 

 

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ:

https://www.lifo.gr/stiles/optiki-gonia/dimitris-nanopoylos-zoyme-telos-toy-anthropoy-kai-ti-gennisi-enos-neoy-typoy?fbclid=IwZXh0bgNhZW0CMTEAAR5EyuQOHRzKwm8YT9rip5y_yTRsJyGrikaWBxyfqFwotlRZ5R9NiLDEMmiP-w_aem_TUMi2vDl7eZLMaPV3wMqhg