Εγκαίνια και «βαφτίσια» για το «200+», το πιο σύγχρονο τηλεσκόπιο της
χώρας μας στο Αστεροσκοπείο Σκίνακα στην Κρήτη, το οποίο θα δώσει ώθηση
στις αστρονομικές παρατηρήσεις αλλά και στις ασφαλείς τηλεπικοινωνίες
Το
πιο σύγχρονο τηλεσκόπιο της χώρας μας, το οποίο «χαρτογραφεί» τον
ουρανό σε ταχύτητες… dt από το «σπίτι» του, το Αστεροσκοπείο Σκίνακα, σε
υψόμετρο 1.750 μέτρων στο όρος Ιδη στην Κεντρική Κρήτη, εγκαινιάστηκε
επισήμως πριν από μερικές ημέρες παρουσία του υπουργού Ψηφιακής
Διακυβέρνησης Δ. Παπαστεργίου. Στα εγκαίνια έγινε και η «βάφτιση»
του νέου οπτικού τηλεσκοπίου που έχει διάμετρο κατόπτρου ενός μέτρου:
ονομάστηκε «200+» από τη «νονά» του, πρόεδρο της Επιτροπής «Ελλάδα 2021»
Γιάννα Αγγελοπούλου-Δασκαλάκη καθώς συμβολίζει τα 200+ χρόνια
από την ελληνική επανάσταση του 1821, τα οποία σηματοδοτούν το παρελθόν
αλλά και το μέλλον του σύγχρονου ελληνικού κράτους στον 3ο αιώνα της
αυτόνομης ύπαρξής του.
Η αγορά του τηλεσκοπίου, το οποίο
τοποθετήθηκε στο Αστεροσκοπείο Σκίνακα στις 20 Νοεμβρίου 2024 και έχει
ήδη «στρέψει το βλέμμα του στα αστέρια», κατέστη δυνατή (και) χάρη στη
χορηγία 410.000 ευρώ της Επιτροπής «Ελλάδα 2021», με τη συμβολή επίσης
του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Ερευνας (ΙΤΕ), του Πανεπιστημίου Κρήτης,
της τοπικής αυτοδιοίκησης και της τοπικής κοινωνίας.
Και μιλάμε
για ένα βλέμμα που… σαρώνει τον ουρανό μέσα σε δευτερόλεπτα. Αυτό είναι
και το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του «200+», όπως περιέγραψε στο
ΒΗΜΑ-Science o πρόεδρος του ΙΤΕ, καθηγητής Παρατηρησιακής Φυσικής του
Πανεπιστημίου Κρήτης Βασίλης Χαρμανδάρης. «Το νέο τηλεσκόπιο,
λόγω της καινοτόμου τεχνολογίας κατασκευής του, μπορεί να περιστρέφεται
και να στοχεύει σε οποιοδήποτε σημείο στον ουρανό μέσα σε λίγα
δευτερόλεπτα – το ίδιο ισχύει και για τον θόλο μέσα στον οποίο
βρίσκεται. Αυτό είναι καθοριστικής σημασίας για την παρακολούθηση και
τηλεπικοινωνιακή ζεύξη με τους δορυφόρους σε χαμηλή τροχιά (περίπου
1.000 χιλιόμετρα πάνω από το έδαφος). Φανταστείτε ότι οι συγκεκριμένοι
δορυφόροι διασχίζουν τον ουρανό από τη μια πλευρά του στην άλλη σε μόλις
2-3 λεπτά».
Αυτή
η ταχεία περιστροφή του τηλεσκοπίου, το οποίο κατασκευάστηκε από την
αυστριακή εταιρεία ASA Astrosysteme GmbH, αναμένεται να αποτελέσει το
συγκριτικό πλεονέκτημά του τόσο στις τηλεπικοινωνίες όσο και στην
αστρονομική έρευνα, εξήγησε στο ΒΗΜΑ-Science η διευθύντρια του
Αστεροσκοπείου Σκίνακα δρ Βασιλική Παυλίδου. «Το 200+ θα
φιλοξενήσει όργανα μοναδικής στον κόσμο τεχνολογίας προκειμένου να
επιτελέσει αυτόν τον διττό πολύτιμο ρόλο. Σε ό,τι αφορά την αστρονομία,
θα ρίξει φως στην πόλωση του φωτός και συγκεκριμένα στον τρόπο με τον
οποίο οι τεράστιες μαύρες τρύπες “καταβροχθίζουν” αστέρια. Μέσα στο έτος
αναμένεται η εγκατάσταση ειδικού οργάνου στο τηλεσκόπιο, το οποίο
τροποποιείται ειδικά για αυτόν τον σκοπό».
Eπιστημονικός υπεύθυνος αυτής της μελέτης είναι ο Γιάννης Λιοδάκης, ερευνητής του ΙΤΕ, αφιχθείς από τη ΝΑSA, ο οποίος έλαβε σχετική χρηματοδότηση ύψους 1,5 εκατ. ευρώ από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Ερευνας (ERC). Μοναδικά όργανα αναπτύσσονται προκειμένου να αποτελέσουν την «αρματωσιά» του τηλεσκοπίου και σε ό,τι αφορά το έργο του στις τηλεπικοινωνίες. Η δρ Παυλίδου μάς ανέφερε ότι «το Αστεροσκοπείο Σκίνακα ανήκει ήδη σε ένα ελληνικό consortium, στο οποίο συμμετέχουν επίσης τα Αστεροσκοπεία του Χελμού και του Χολομώντα με στόχο να μετατραπούν σε οπτικούς επίγειους σταθμούς για ασφαλείς επικοινωνίες που δεν θα μπλοκάρονται και δεν θα παραβιάζονται με δορυφόρους χαμηλής τροχιάς μέσω τεχνολογίας λέιζερ».
Στο συγκεκριμένο έργο συνεργάζονται το Ινστιτούτο Ηλεκτρονικής Δομής και Λέιζερ (δρ Βολφ Βον Κλίτζινγκ) του ΙΤΕ και το Τμήμα Επιστήμης και Μηχανικής Υλικών του Πανεπιστημίου Κρήτης (δρ Δημήτρης Παπάζογλου).
Η… επιστημονική καριέρα του νέου τηλεσκοπίου μόλις ξεκινά και τα σχέδια είναι πολλά για το ερχόμενο έτος. Ο Βασίλης Χαρμανδάρης περιέγραψε ότι «το 2026 το 200+ θα αναλάβει και εκπαιδευτικό ρόλο καθώς μαθητές από σχολεία από όλη την Ελλάδα θα μπορούν να κάνουν παρατηρήσεις με το τηλεσκόπιο μέσω Διαδικτύου. Θα αναλάβει όμως και ρόλο… τροχονόμου του Διαστήματος καθώς θα παρακολουθεί δορυφόρους για αποφυγή μεταξύ τους συγκρούσεων στο πλαίσιο του προγράμματος EU Space Surveillance and Tracking».
Κλείνοντας ο πρόεδρος του ΙΤΕ τόνισε ότι μέσω του νέου τηλεσκοπίου το Αστεροσκοπείο Σκίνακα θα επεκτείνει τη συνεισφορά του στη χώρα μας πέρα από την έρευνα και την εκπαίδευση, στις οποίες η προσφορά του είναι ήδη μεγάλη από την ίδρυσή του το 1984. «Θα ενισχύσει τον πυλώνα της οικονομικής ανάπτυξης μέσω της καινοτομίας και των υπηρεσιών σε θέματα ασφαλών τηλεπικοινωνιών εδάφους/Διαστήματος με χρήση λέιζερ καθώς και της παρακολούθησης δορυφόρων». Ενας «Μεγάλος Αδελφός» του Διαστήματος για το καλό της επιστήμης και της χώρας μας.
https://www.tovima.gr/print/science/ta-grigorotera-matia-tou-ellinikou-ouranou/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Το blog TEO O ΜΑΣΤΟΡΑΣ ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρει σχετικά σε άρθρα που αναδημοσιεύονται από διάφορα ιστολόγια. Δημοσιεύονται όλα για την δική σας ενημέρωση.