Μέχρι τις αρχές του 18ου αιώνα, χιλιάδες ναυτικοί είχαν χαθεί στις θάλασσες επειδή οι κυβερνήτες των πλοίων τους δεν είχαν τρόπο να διαπιστώσουν την ακριβή τους θέση.
Ενώ, ο προσδιορισμός του γεωγραφικού τους πλάτους ήταν μια πολύ εύκολη υπόθεση, ο προσδιορισμός του γεωγραφικού τους μήκους αποτελούσε ένα άλυτο πρόβλημα.
Έτσι, το 1714 η δημόσια κατακραυγή για τα αλλεπάλληλα ναυάγια του βρετανικού στόλου, υποχρέωσε το Βρετανικό Κοινοβούλιο να θεσμοθετήσει το τεράστιο χρηματικό έπαθλο των 20.000 λιρών (πάνω από 10 εκατομμύρια δολάρια σε σημερινά χρήματα), το οποίο θα απένειμε σε όποιον ανακάλυπτε μια σίγουρη μέθοδο προσδιορισμού τού γεωγραφικού μήκους εν πλω. [Ακριβώς 300 χρόνια μετά, ο διαγωνισμός Longitude Prize αναβιώνει, αυτή τη φορά για ένα επιστημονικό πρόβλημα που θα ψηφίσει το κοινό].
Με το πρόβλημα καταπιάστηκαν μεγάλοι επιστήμονες της εποχής, όπως ο αστρονόμος Edmond Halley, αλλά και ο ίδιος ο Νεύτωνας, ο οποίος είχε δηλώσει πως πρόκειται «για το μοναδικό πρόβλημα που του δημιουργεί πονοκεφάλους».
Όπως συμβαίνει συνήθως σε τέτοιες περιπτώσεις, η επιτροπή που ήταν υπεύθυνη για τον έλεγχο των προτάσεων, βομβαρδιζόταν με απίθανες ιδέες αφελών ή απατεώνων, που ταυτόχρονα υποστήριζαν ότι τετραγώνισαν τον κύκλο ή ότι κατασκεύασαν μια αεικίνητη μηχανή!
Οι εφημερίδες της εποχής χρησιμοποιούσαν την έκφραση «εύρεση του γεωγραφικού μήκους» ως συνώνυμο της αναζήτησης του αδυνάτου. Και ακόμα χειρότερα από την αναζήτηση του αδυνάτου, ως συνώνυμο ενός είδους παράνοιας.
Επρόκειτο για την τρέλα της εποχής. Αυτή η «τρέλα», απεικονίζεται από τον ζωγράφο William Hogarth στο τελευταίο από μια σειρά οκτώ έργων (1732-33), που απεικονίζουν την «πορεία ενός ασώτου». Η κατάληξη του ασώτου είναι ένα τρελοκομείο με τους κάθε λογής τροφίμους του:
Αν εξαιρέσουμε τις δυο καλοντυμένες κυρίες – υποτίθεται ότι είναι ψυχικά υγιείς, ανήκουν στην «καλή» κοινωνία και επισκέπτονται το άσυλο για διασκέδαση – πίσω από την πόρτα, ένας από τους τροφίμους του φρενοκομείου γράφει κάτι ορνιθοσκαλίσματα πάνω στον τοίχο. Τα «σύμβολα» αυτά αντιστοιχούν σε υπολογισμούς εύρεσης του γεωγραφικού μήκους στη θάλασσα!
Μέχρι τις αρχές του 1730 δεν είχε παρουσιαστεί κάτι αξιοπρόσεκτο ενώπιον τη επιτροπής…
Τελικά, ξεχώρισαν δυο μέθοδοι προσδιορισμού του γεωγραφικού μήκους που θα ανταγωνίζονταν για το βραβείο.
Η πρώτη μέθοδος υποστηριζόταν φανατικά από τους αστρονόμους και βασιζόταν στις κινήσεις της Σελήνης. Όμως ήταν περίπλοκη και απαιτούσε καλές γνώσεις μαθηματικών.
Η δεύτερη μέθοδος ήταν μεν απλούστερη, απαιτούσε όμως ένα ρολόι που να αντέχει στις θερμοκρασιακές μεταβολές, την υγρασία και κυρίως να λειτουργεί με ακρίβεια σε συνθήκες πλεύσης. Αν κατασκευαζόταν ένα τέτοιο ρολόι θα μπορούσε να δείχνει την ώρα του λιμανιού από το οποίο απέπλευσε το πλοίο, οπότε προσδιορίζοντας την τοπική ώρα με βάση τη θέση του ήλιου, η διαφορά ώρας θα έδινε το γεωγραφικό μήκος.
Όμως τα ρολόγια εκκρεμούς εκείνης της εποχής επηρεάζονταν από την υγρασία και τις μεταβολές της θερμοκρασίας και κυρίως από τους κλυδωνισμούς του πλοίου και δεν προσέφεραν την απαιτούμενη ακρίβεια.
Εκείνος που έμελλε να κατασκευάσει το πρώτο ακριβές θαλασσοπόρο ρολόι, ήταν ο αυτοδίδακτος ξυλουργός John Harrison…. (συνεχίζεται ΕΔΩ)
https://physicsgg.me/2014/05/21/%ce%b7-%cf%84%cf%81%ce%ad%ce%bb%ce%b1-%ce%b3%ce%b9%ce%b1-%cf%84%ce%b7%ce%bd-%ce%b5%cf%8d%cf%81%ce%b5%cf%83%ce%b7-%cf%84%ce%bf%cf%85-%ce%b3%ce%b5%cf%89%ce%b3%cf%81%ce%b1%cf%86%ce%b9%ce%ba/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Το blog TEO O ΜΑΣΤΟΡΑΣ ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρει σχετικά σε άρθρα που αναδημοσιεύονται από διάφορα ιστολόγια. Δημοσιεύονται όλα για την δική σας ενημέρωση.