Ο αποικισμός της Σελήνης

Credit: Taylor Herring/Samsung

  ΔΙΟΝΥΣΗΣ Π. ΣΙΜΟΠΟΥΛΟΣ*

Τ​​ις τελευταίες μερικές ημέρες είχα τη χαρά να συναντήσω έναν παλιό φίλο και συνάδελφο που εργάζεται εδώ και δεκαετίες στην Αμερικανική Διαστημική Υπηρεσία (NASA). Στις συζητήσεις που κάναμε δεν ήταν δυνατόν να μην περιλάβουμε και την πιθανότητα επιστροφής του ανθρώπου στη Σελήνη.


Γνώριζα φυσικά την εντολή που είχε δώσει στα μέσα του περασμένου Δεκεμβρίου ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ στη NASA να προετοιμάσει την επιστροφή του ανθρώπου στη Σελήνη. Τέτοιες όμως εντολές και δηλώσεις είχαν κάνει και προηγούμενοι πρόεδροι χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα. Παρ’ όλα αυτά ο φίλος μου με διαβεβαίωσε ότι στις πιο πρόσφατες ανακοινώσεις που έκανε η NASA, το 50% του προϋπολογισμού της για το 2019 (πάνω από 10 δισ. δολάρια) προορίζεται αποκλειστικά για την επανδρωμένη αποστολή στη Σελήνη.

Κι όπως φαίνεται, η Αμερική αυτή τη φορά δεν θα είναι μόνη της. Η Ρωσία έχει ήδη ανακοινώσει ότι μέχρι το 2030 σκοπεύει να εγκαταστήσει μια ανθρώπινη αποικία στη Σελήνη με αρχικό πληθυσμό 4 έως 12 ατόμων, το ίδιο και η Ιαπωνία σχεδιάζει επανδρωμένες αποστολές μέχρι το 2030, ενώ και η Κίνα προτίθεται να κάνει το ίδιο μέχρι το 2036. Το ίδιο θα κάνει και η Ευρώπη αφού ο Johann-Dietrich Woerner, γενικός διευθυντής του Ευρωπαϊκού Διαστημικού Οργανισμού (ESA), έχει ήδη ανακοινώσει τη δημιουργία ενός Διεθνούς Σεληνιακού Χωριού με τη βοήθεια μεγάλων «κατασκευαστικών-εκτυπωτών» 3D. Υπάρχουν φυσικά αρκετά ακόμη τεχνικά προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν και ήδη πολλά απ’ αυτά επιλύονται καθημερινά.

Σε άλλα εργαστήρια πανεπιστημίων και αεροδιαστημικών εταιρειών διερευνώνται οι τεχνικές που θα οδηγήσουν τελικά σε μια συμβίωση ανθρώπων, φυτών, μικροβίων και μικρομηχανών για τη δημιουργία ενός οικοσυστήματος που θα έχει τη δυνατότητα να συντηρεί τους διαστημικούς ταξιδιώτες και αποίκους για απεριόριστο χρόνο.

Για τον μετέπειτα αποικισμό της Σελήνης συνεργάζονται ήδη πολλοί ερευνητές από διάφορες ειδικότητες, ανάμεσά τους νανοτεχνολόγοι, γενετιστές, κυτταρικοί βιολόγοι, βοτανολόγοι και μηχανικοί. Οι έρευνές τους έχουν ως αντικειμενικό στόχο να δημιουργήσουν βιονικά φυτά που θα τους επιτρέπει να ευδοκιμούν πλήρως στις συνθήκες του Διαστήματος, ενώ επιπλέον θα μπορεί να ελέγχεται ο μεταβολισμός τους αυτόματα με μικροσκοπικές μηχανές οι οποίες θα διοχετεύονται στην κυκλοφορία των χυμών τους. Ετσι, άνθρωποι και φυτά θα μπορέσουν να διαβιώσουν σ’ ένα ισορροπημένο περιβάλλον όπου η σύνδεση με τη Γη θα είναι πολυτέλεια κι όχι ανάγκη.

Ακόμα και η διατροφή των πρώτων αστροναυτών έχει αρχίσει να διαμορφώνεται με βάση τα φυτά που θα καλλιεργούνται στα σεληνιακά θερμοκήπια. Σ’ ένα αμερικανικό πανεπιστήμιο μια ομάδα από διαιτολόγους, βιολόγους και μηχανικούς διαμορφώνουν νέες συνταγές φαγητών που έχουν αποδειχθεί ιδιαίτερα νόστιμα και υγιεινά. Με αυτόν τον τρόπο το 85% της τροφής των αποίκων θα προέρχεται από δικές τους καλλιέργειες, αφού οι νέες τεχνοτροπίες θα μπορούν να παράγουν ζάχαρη και λάδι ακόμη και από φυτά όπως είναι οι πατάτες και το σιτάρι! Τέλος, πολλά από τα μέρη των φυτών που δεν τρώγονται, όπως είναι οι ρίζες, θα αποτελούν τροφή για ορισμένα είδη ψαριών, δίνοντας έτσι μεγαλύτερη ποικιλία πρωτεϊνών στο διαιτολόγιο των «αποίκων».

Εκτός από τη δημιουργία των νέων οικοσυστημάτων, υπάρχουν έρευνες και μελέτες που αναπτύσσουν νέες κατασκευαστικές τεχνικές για την οργάνωση και λειτουργία των αποικιών. Οι μικρές προκατασκευασμένες μονάδες που θα μεταφερθούν αρχικά, θα αντικατασταθούν σύντομα από συμπλέγματα που θα κατασκευάζονται επί τόπου από σεληνιακά υλικά. Ηδη, πετρώματα που μοιάζουν μ’ εκείνα της Σελήνης υφίστανται επεξεργασία με διάφορες τεχνικές για τη δημιουργία οικοδομικών υλικών, όπως είναι το τσιμέντο.

Και παρ’ όλο που πριν από 45 χρόνια οι αστροναύτες που περπάτησαν στην επιφάνεια του φυσικού μας δορυφόρου τον αντιμετώπιζαν ως έναν άνυδρο και ερημικό κόσμο (όπως, άλλωστε, και είναι), οι απόγονοί μας θα τον δουν να πρασινίζει από τα θερμοκήπια που θα φυτρώνουν κάτω από τεράστιους θόλους. Με το τέλος του 21ου αιώνα, τα μικρά θερμοκήπια της Σελήνης θα έχουν εξελιχθεί σε τεράστιες «φάρμες» κάτω από γιγάντιους θόλους που θα προστατεύουν τους σεληνιακούς αγρότες, τις καλλιέργειες και τα κατοικίδια ζώα από τις επικίνδυνες ακτινοβολίες του Ηλιου και την παντελή έλλειψη ατμόσφαιρας.

Τέλος, ύστερα από εκατό χρόνια, πολλά από τα προβλήματα που μας φαίνονται σήμερα ανυπέρβλητα θα έχουν βρει τη λύση τους πολύ πριν οι σεληνιακές πόλεις, που θα έχουν αναπτυχθεί στο μεταξύ, γίνουν ο κορυφαίος τουριστικός προορισμός του 22ου αιώνα. Κάποιοι αρχιτέκτονες μάλιστα έχουν ήδη σχεδιάσει ολόκληρες πόλεις για την επιφάνεια της Σελήνης. Χτισμένες αμφιθεατρικά οι πόλεις αυτές θα έχουν απεριόριστη θέα προς τη Γη, ενώ συγχρόνως θα προσφέρουν υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις για κάθε είδους σπορ, όπου οι συμμετέχοντες θα επιτυγχάνουν υπεράνθρωπες (κυριολεκτικά) επιδόσεις λόγω της μικρής βαρύτητας, που δεν ξεπερνά το ένα έκτο της γήινης.

* Ο κ. Διονύσης Π. Σιμόπουλος είναι επίτιμος διευθυντής Ευγενιδείου Πλανηταρίου.

πηγή: http://www.kathimerini.gr/963554/article/epikairothta/episthmh/o-apoikismos-ths-selhnhs